Architektura


Sanktuarium Miłosierdzia Bożego zostało zbudowane na przełomie XV i XVI wieku jako gotycki, jeszcze mniejszy od dzisiejszego, jednonawowy kościółek św. Trójcy. Przez długi czas trzon jego wiernych stanowili mieszkańcy ulokowanego obok szpitala. W zmiennym nurcie historii kościół nieraz zmieniał swoje oblicze. Po pożarach XVIII wieku przebudowano szpital i kościół, absydę od strony ulicy Dominikańskiej obudowano dwoma czworobocznymi wieżami. Stara absyda została włączona w portal od strony ulicy. Na drugim końcu kościoła, gdzie przed pożarami było wejście, dobudowano nowe prezbiterium i zakrystię po lewej stronie. Świątynia niejako odwróciła się w drugą stronę. W inwentarzu z 1785 roku zachował się wyczerpujący opis kościoła. Przenieśmy się myślami kilka stuleci wstecz i rozejrzyjmy się po wnętrzu. Do głównych drzwi prowadzą dwa drewniane schodki, po których obydwu stronach wmurowano dwa duże kamienie dla ochrony murów. Drzwi do świątyni są podwójne, drewniane, okute żelazem, z zamkiem wiszącym od zewnątrz, a od wewnątrz zamykane na zasuwę. Po prawej stronie kościoła widnieje zbudowany i utrzymywany przez cech garncarski ołtarz. Znajdują się na nim obrazy Najświętszej Marii Panny oraz świętego Jana Nepomucena. Po lewej stronie stoi drewniana ambona oraz znajdujący się pod opieką cechu muzyków ołtarz. Na jego dole wisi obraz Najświętszej Marii Panny Niepokalanego Poczęcia, pośrodku krzyż, a na górze obraz świętej Gertrudy. Główny ołtarz przedstawia Świętą Trójcę, po bokach znajdują się figury świętych i aniołów. Na środku kościoła wisi metalowy świecznik. Posadzka wykonana jest z cegieł, pod nią znajdują się dwa podziemia, do których prowadzą drzwi z wnętrza kościoła.

Pospacerowaliśmy po osiemnastowiecznym kościółku Świętej Trójcy. Jednak takiego wyglądu nie zachował na długo. Po przeniesieniu przytułku do pomieszczeń szpitala Św. Jakuba, przestała działać tu również świątynia. Od 1817 roku rozważano, co dalej z nią począć. Istniały plany przekształcenia jej na dom mieszkalny, jednak zrezygnowano z nich i przez pewien czas składowano w niej zboże. W 1821 roku ostatecznie postanowiono przekształcić ją w cerkiew. Kościół od zewnątrz i we wnętrzu ozdobiono elementami stylu bizantyjskiego. Na fasadzie namalowano scenę Zwiastowania Maryi Panny, bowiem cerkiew otrzymała tytuł Zwiastowania (Благовещенский). Ściany świątyni oraz dębowy ikonostas ozdobiło malarstwo bizantyjskie. Widoczną do dziś pamiątką po tym okresie są wieńczące wieże kościoła cebulaste kopuły. Przypominają płomień świecy, świadcząc o tym, że Jezus jest światłem świata. Można postrzegać je również jako hełmy, symbolizujące walkę Kościoła z siłami ciemności i zła. 

W 1920 roku kościół przeszedł na własność katolików i znów odmienił swoje szaty. Po II wojnie światowej oddano go klubowi sportowemu Žalgiria, a potem ministerstwu kultury Litewskiej SRR. Sakralne wnętrze całkowicie zniszczono. Po odzyskaniu niepodległości niewielki kościółek znów się odrodził, zyskując tytuł Sanktuarium Bożego Miłosierdzia.

 

Po decyzji o przeniesieniu tu obrazu Jezusa Miłosiernego pojawiła się możliwość stworzenia zupełnie nowego wystroju kościoła, uwydatniającego zawarty w nim skarb. Lekkie i jasne, stworzone w latach 2003-2004 przez artystkę Nijolė Vilutytė freski wykorzystujące technikę sgraffito, zatytułowane Ołtarz modlitewny, Święta Trójca i Maria Miłosierna, oraz witraże tworzą wnętrze harmonijne i pełne znaczeń. Fresk z symbolicznym przedstawieniem Świętej Trójcy nie tylko kieruje nasze myśli ku najważniejszej tajemnicy wiary, ale także przypomina o wcześniejszym, funkcjonującym przez wiele stuleciu wezwaniu świątyni. Fresk z Matką Boską Ostrobramską to zaproszenie do szukania opieki u Matki Miłosierdzia, a zapisane w różnych językach zwroty Jezu, ufam Tobie, towarzyszą modlitewnym westchnieniom wiernych do nieba.